Espresso macchiato, czyli espresso zakrapiane mlekiem

Magia espresso polega na tym, że przy pomocy odpowiednich narzędzi (i nie zawsze musi to być ekspres do kawy), dokonujemy maksymalnej ekstrakcji esencji kawowej ze zmielonych ziaren kawy, przy użyciu relatywnie niewielkiej ilości wody. Otrzymujemy w ten sposób napój o charakterystycznym, wyrazistym smaku i stosownej zawartości kofeiny.

Słowo espresso oznacza po włosku właśnie tyle – wyrazić, wyrazisty. Istnieje wiele różnych sposobów uzyskiwania “wyrazistej” esencji kawowej, które różnią się od siebie często prawdziwymi detalami. Wiele z tych wariantów otrzymało własną nazwę. Mamy zatem ristretto, lungo, macchiato espresso i wiele innych rodzajów przepysznego naparu. W tym tekście przyjrzymy się cafe macchiato – co to jest i jak je przygotować. Wcześniej przypomnijmy sobie jednak, czym właściwie jest espresso.

Jak zrobić espresso?

Samych przepisów i instrukcji dotyczących zrobienia espresso jest bardzo wiele, może nawet zbyt wiele. Istnieją nawet badania naukowe, które oferują algorytmy służące do uzyskania ekstraktu z kawy o optymalnych właściwościach smakowych. Jedną ze szczególnie popularnych jest formuła Krajowego Instytutu Espresso we Włoszech (z wł. Instituto Nacional del Espresso de Italia, INEI): 7g kawy, 25 sekund parzenia, 25 mililitrów otrzymanego napoju – o ile oczywiście dane espresso przygotujemy w ekspresie ciśnieniowym bądź kolbowym.

Inną popularną formułą jest ta, która skupia się na proporcjach: naparu ma być dwa razy więcej niż użytej przez nas, zmielonej kawy. Przykładowy przepis wyglądałby wtedy następująco: 20 g kawy, 35 sekund, 40 mililitrów napoju.

Oczywiście, warto pamiętać, że wiele zależy od posiadanego przez nas ekspresu – o ile go posiadamy. W Internecie znaleźć można przepisy na zrobienie espresso bez ekspresu – i to też jest OK, ale ewentualne proporcje będą odrobinkę inne.

Co to jest crema?

Niezwykle ważnym elementem, a właściwie zwieńczeniem każdej filiżanki espresso jest pianka kawowa crema. Delikatna, jasnobrązowa pianka pojawiająca się na powierzchni kawy. Powstaje ona, ponieważ ziarna kawy w procesie palenia, pochłaniają dwutlenek węgla, który z kolei w procesie parzenia kawy jest uwalniany ze zmielonych ziaren, powodując powstawanie przyjemnej, złocistej pianki. Oczywiście nie ma ona większego znaczenia, jeśli chodzi o walory samego naparu, ale jest przyjemnym akcentem smakowo-estetycznym.

Pierwsi twórcy ekspresów do kawy uważali cremę za dziwne zjawisko, zastanawiali się nawet, jakby się tu jej pozbyć. Okazało się to jednak bardzo trudne, więc obecność pianki wykorzystano jako argument marketingowy. Dzisiaj każde espresso po prostu musi mieć warstwę pianki, a im grubsza jest ta warstwa, tym bardziej pociągające estetycznie jest samo espresso. Tak dochodzimy wreszcie do macchiato espresso, czyli espresso z delikatną pianką z mleka.

Espresso macchiato

Słowo macchiato oznacza w języku włoskim “poplamiony, zakrapiany”. Espresso macchiato to espresso poplamione mlekiem, czyli kawa z cremą, którą przykrywa dodatkowo kożuszek z pianki mlecznej. Cafe macchiato nie mieszamy, kawa powinna pozostać czarna – przynajmniej do czasu jej podania.

Według badań niektórych baristów i znawców kawy, jeśli ktoś życzy sobie wymieszać mleczną piankę z kawą, najlepiej zrobić to przy pomocy łyżeczki. Istnieje szkoła, która rekomenduje mieszanie espresso ruchem filiżanki, jednak – według wspomnianych badań – łyżeczka jest o wiele lepsza.

Niektórzy bariści mieszają espresso (najlepiej łyżeczką) tuż przed dodaniem pianki, aby zneutralizować nieco gorzki posmak, jaki charakteryzuje zazwyczaj pierwszy łyku espresso. Całość, nakrapiane espresso, czyli espresso z mleczną pianką, czyli espresso macchiato najlepiej wypić nie później niż w minutę po przygotowaniu.

Jak zrobić piankę do espresso macchiato?

Osoby, które posiadają ciśnieniowy ekspres do kawy, mogą wykorzystać dyszę spieniającą, w którą wyposażone są takie ekspresy. Osobom, które robią espresso bez ekspresu, polecamy małe elektryczne spieniacze do mleka. Jeśli chodzi o mleko – sprawa znów robi się nieco złożona. Jak wiemy, w powszechnym użyciu wśród baristów jest mleko krowie. Jeśli jesteś zwolennikiem mleka krowiego, najlepszą piankę uzyskasz z tłustego mleka. Istnieje jednak, rzecz jasna, espresso macchiato w wersji wegańskiej, z dodatkiem mleka roślinnego.

Najbardziej popularną alternatywą jest w tym wypadku mleko sojowe. Nie każdemu odpowiada jednak charakterystyczny smak tego mleka. Mleko sojowe jest także dość tłuste. Wielu wegańskich baristów proponuje jako zamiennik mleko owsiane, łagodniejsze i słodsze w smaku, lżejsze w konsystencji. Ciekawym dodatkiem do macchiato może być także mleko migdałowe.

Podwójne espresso zakrapiane

Jak wiadomo, wiele osób umawia się na kawę po to, aby pogawędzić ze sobą przez kilka ładnych godzin. Nawet jeśli uwielbiają espresso, to w jego klasycznym wariancie, napoju jest tak niewiele, że podczas picia kawy nie sposób uciąć sobie najkrótszej nawet pogawędki. Dlatego wiele kawiarni oferuje swoim klientom espresso doppio macchiato, czyli macchiato na podwójnym espresso. Nie ma w tym wielkiej filozofii, doppio macchiato to po prostu espresso doppio plus odrobina pianki z mleka. Tutaj uwaga – słowo odrobina, można w tym wypadku interpretować na wiele sposobów. Niektórzy bariści wlewają niewielką ilość spienionego mleka do espresso, tak że zmienia się jego kolor i smak. Inni łyżeczką robią trzy, niewielkie piankowe kropeczki na naturalnej kawowej piance i w istocie otrzymują w ten sposób espresso zakrapiane, czyli espresso macchiato. Jeśli zatem masz ochotę na kawę z odrobiną mleka, może lepiej wyjaśnić to bariście.

Na koniec – ważne by pamiętać, że niezależnie od realizowanej przez nas wersji przepisu na espresso macchiato, espresso zawsze pijemy ze szklaneczką wody, aby przed pierwszym łykiem i w stosownych momentach móc przepłukać kubki smakowe i delektować się napojem.

FAQ

Q: Co to jest espresso macchiato?
A: Kawa macchiato jest to zwykłe espresso z dodatkiem pianki z mleka. Pianka nakładana jest na wierzch kawy, nie miesza się jej z naparem.  Espresso macchiato należy wypić zaraz po zaparzeniu, na świeżo.

Q: Co to jest espresso doppio macchiato?
A: Jest to espresso doppio, czyli podwójne espresso zakrapiane pianką z kawy mlekiem.

Q: Czy istnieje cafe macchiato w wersji wegańskiej?
A: Tak, oczywiście. Kawa macchiato może być przygotowana także przy użyciu mleka sojowego, owsianego bądź innego napoju roślinnego o wyższej zawartośći tłuszczu i białka.

Q: Czy macchiato różni się poziomem kofeiny od espresso?
A: Nie, macchiato to właściwie espresso z minimalną wręcz ilością mleka, która delikatnie zmienia smak napoju. Z punktu widzenia zawartości kofeiny nie zmienia się w nim nic.