Skip to content

Mleko roślinne jako alternatywa do kawy

Mleko roślinne jest alternatywnym wobec mleka zwierzęcego dodatkiem do kawy. Z impetem wkroczyło na nasze salony już jakiś czas temu. Na początku było to przede wszystkim mleko sojowe, przez długi czas traktowane z nieufnością i zwyczajnie drogie. Dzisiaj wybór, jeśli chodzi o rodzaje mleka roślinnego, jest przeogromny, są one nieco tańsze, a problemem staje się wybór tego najlepszego.

Mleko roślinne versus mleka zwierzęcego

Na początek wyjaśnijmy sobie, czym różni się właściwie mleko roślinne od tzw. napoju roślinnego. Odpowiedź na to pytanie jest krótka, mianowicie niczym. Mleko roślinne jest nazywane mlekiem prawdopodobnie ze względów marketingowych, w rzeczywistości jest to po prostu woda zmieszana z roślinną esencją. Można ją przygotować z soi, ryżu, owsa, migdałów, bananów, wiórków kokosowych i wielu innych roślin i zbóż.

Dorosły człowiek nie potrzebuje pić mleka jako takiego ani zwierzęcego, ani tym bardziej roślinnego. Powinien jednak upewnić się, że w jego diecie znajduje się dostatecznie dużo wapnia. Łatwo przyswajalny wapń czerpiemy z mleka zwierzęcego, czyli krowiego, koziego, owczego. Ten ważny składnik naszych zębów i kości znajduje się jednak również w roślinach strączkowych, sezamie, pietruszce, figach, maku, soi, migdałach oraz oczywiście w rybach. Aby ułatwić przyswajanie wapna, można łączyć spożywanie tych produktów z produktami, które ułatwiają jego przyswajanie. Internet pełen jest bogatych w białko i wapń potraw przygotowanych bez użycia mleka zwierząt.

Mleko roślinne przelewa się z dzbanka do filiżanki kawy

Co jednak, jeśli kawa bez mleka jest absolutnie nie dla nas? Może jesteśmy wielkimi fanami jednej z kaw opartych na mleku? Przypomnijmy te najbardziej popularne rodzaje kawy, w których mleko stanowi nieodłączną całość:

– Espresso macchiato (czyli espresso poplamione mlekiem)

– Espresso con panna (espresso z grubą warstwą pianki)

– Cappuccino, czyli espresso plus gęsta pianka

– Cafe au lait, czyli francuska wersja cafe latte

– Caffe mocha, czyli kawa z dużą ilością mleka i czekoladą

Decyzja o tym, które mleko do kawy będzie najlepsze jest kwestią zupełnie indywidualną. Oto jakie mamy możliwości, jeśli chodzi o mleko pochodzące od zwierząt:

– Mleko krowie – najbardziej rozpowszechnione na rynku, także jako dodatek do kawy. Podobno połączenie mleka krowiego i kawy nie należy do łatwo strawnych, ale mleko pozwala rozcieńczyć kawę, złagodzić jej gorycz i ewentualny kwaśny posmak. Krowie mleko bogate jest w wapń, witaminę D, A, witaminy z grupy B, fosfor, magnez, potas i wiele innych składników odżywczych. Warto pamiętać, że mleko poddawane jest w procesie produkcji obowiązkowym procesom pasteryzacji. Polegają one na podgrzewaniu mleka do bardzo wysokiej temperatury, w wyniku czego traci ono wiele właściwości zdrowotnych.

Popularność mleka krowiego wynika z faktu, że jesteśmy do niego zwyczajnie przyzwyczajeni. Podobno jednak zmiana przyzwyczajeń to kwestia kilku tygodni praktyki, więc dla chcącego nic trudnego.

– Mleko kozie i owcze –  pochodząca od zwierząt alternatywa dla mleka krowiego. Te rodzaje mleka są równie bogate w składniki odżywcze i wapń. Ich o wiele mniejsza popularność spowodowana jest tym, że są o wiele słabiej dostępne. Zarówno mleko kozie jak i owcze mają bardzo wyrazisty, specyficzny smak, który nie każdemu może odpowiadać.

Minusy picia mleka zwierzęcego

Nasza decyzja dotycząca mleka ma wpływ nie tylko na nasze prywatne życie, satysfakcję z picia ulubionej filiżanki lub filiżanek kawy, budżet i zdrowie, ale także na środowisko. Człowiek jest prawdopodobnie gatunkiem ssaka na Ziemi, który sięga regularnie po mleko obcego gatunku. Jak twierdzą obrońcy praw zwierząt przemysł mleczny i masowa produkcja mleka wiążą się z nieustannym cierpieniem, wręcz z wyzyskiem zwierząt. Nie bez znaczenia jest negatywny wpływ tej gałęzi przemysłu na środowisko. Organizm ludzki nie zawsze dobrze trawi mleko pochodzące od zwierząt. W wielu wypadkach jego picie może powodować uczulenia np. na laktozę.

Mleko roślinne do kawy

Szklanka kawy z mlekiem roślinnym, słoik z owsem i słoik cynamonu

Jeśli decydujemy się na mleko roślinne, wybór jest o wiele większy niż w wypadku mleka zwierzęcego. Z punktu widzenia smakowego jest to oczywiście rzecz gustu. Mleka roślinne różnią się między sobą konsystencją, zawartością składników odżywczych, zapachem, zawartością cukru. Które mleko roślinne ma największe wartości odżywcze?

Mleko sojowe ma najwięcej białka i pod względem wartości odżywczych jest najbardziej zbliżone do mleka krowiego. Nie zawiera prawie wcale cukru. Jest to najpopularniejsze mleko roślinne na polskim rynku. Często polecane przez baristów jako dodatek do kawy. Minusem jest fakt, że mleko sojowe dość łatwo może się zważyć w kawie.

– Mleko ryżowe zawiera niewiele białka, jest naturalnie słodkie, dość rzadkie.

Mleko owsiane zawiera betaglukany, które pomagają obniżyć poziom cukru we krwi. Zawiera niewiele białka. Mleko owsiane jest przez wielu baristów uważane za najlepsze do kawy. Nie waży się łatwo, nawet jeśli podgrzać je do wysokiej temperatury. Nie zmienia smaku kawy.

Mleko migdałowe również zawiera niewiele białka. Zawiera jednak dość dużo witaminy E. Dodane do kawy nie waży się łatwo i nie wpływa znacząco na jej smak.

Mleko kokosowe jest dość wodniste, nawet dodane do kawy dość kwaśnej nie waży się i nie ulega rozwarstwieniu. Jest bogate w tłuszcze nasycone, co może mieć znaczenie pozytywne lub negatywne, zależnie od naszej diety.

Warto pamiętać, że mleko roślinne można wzbogacić w węglan wapnia czy np. emulgatory typu guma gellan, czyli E418. Węglan wapnia pozwala uzupełnić nam poziom tego ważnego pierwiastka, nie trzeba zatem się go bać. E418 ma właściwości żelujące i sprawia, że mleko roślinne się nie rozwarstwia. Innym składnikiem mleka roślinnego, które można kupić w sklepie jest fosforan potasu, czyli E 340, który zwiększa jego przydatność do spożycia. Oba te składniki nie są szkodliwe dla zdrowia, przynajmniej w niewielkich ilościach.

Mleko roślinne można przygotować samodzielnie w domu. Samodzielne przygotowanie mleka pozwala kontrolować jego skład i warunki przygotowania, a nawet dostosować jego ostateczny smak do własnych upodobań.

Mleko roślinne – przepis na mleko migdałowe

Potrzebna będzie:

– Garść migdałów,
– Około 3 szklanki dobrej jakości wody,
– Szczypta soli,
– Ewentualnie 2-3 daktyle lub inne naturalne źródło cukru
– Blender
– Sitko z bardzo drobnymi oczkami lub specjalna siateczka nylonowa do robienia mleka roślinnego
– Średniej wielkości słoik lub szczelnie zamykana szklana butelka
Ostateczna ilość składników zależy od indywidualnych potrzeb osoby, dla której robimy mleko. Warto poeksperymentować, przede wszystkim, jeśli chodzi o jego gęstość. Im więcej migdałów i mniej wody – tym mleko gęstsze i wyrazistsze w smaku.

Instrukcja:

– Migdały namaczamy w wodzie przez co najmniej kilka godzin. Można zostawić je w wodzie przez całą noc.
– Po około 30 minutach namaczania można łatwo ściągnąć brązową skórkę migdałową, jeśli smak migdałów ze skórką nie fascynuje.
– Po upływie czasu namaczania migdały i wodę, w której się moczyły wlewamy do blendera.
– Aby jego mleko było jeszcze słodsze, może dorzucić do blendera 2-3 daktyle.
– Dodanie szczypty soli sprawi, że mleko będzie trwalsze.
– Mieszankę ucieramy jak najdrobniej, czyli przez około jedną minutę, zależnie od jakości blendera.
– Następnie dobrze przecedzamy ją przez sitko lub specjalną siateczkę – w ten sposób otrzymujemy nasze mleko.
– Tzw. pulpę, która pozostała po odcedzeniu mleka możemy zamrozić. W przyszłości może posłużyć nam np. do robienia ciasteczek.

Szklanka roślinnego mleka migdałowego i szklany słoik z migdałami

Otrzymane mleko wlewamy do wyparzonej dobrze butelki lub słoiczka i przechowujemy w lodówce. Jego trwałość to około 4 dni. Ustalając zatem nasze początkowe proporcje, warto mieć na uwadze to, ile mleka będziemy potrzebować w najbliższym czasie.

Przygotowanie mleka owsianego odbywa się bardzo podobnie. Zaleca się jedynie opłukanie namoczonych już płatków i użycie świeżej wody do produkcji mleka.
W przypadku ryżu, procedura wygląda podobnie, ale namaczanie trwa około dwóch godzin i odbywa się w bardzo gorącej, choć nie wrzącej wodzie. Chodzi o to, aby ryż zmiękł, ale przed blendowaniem ciągle zachował swoją kruchość.

FAQ

Q: Jakie mleko roślinne do kawy?
A: Jest to kwestia gustu, ale bariści polecają mleko owsiane, migdałowe lub sojowe. Dla spieniania mleka sięgaj po opakowanie mleka z nadpisem Barista, jest ono bogatsze w białko i/lub tłuszcz, przez co lżej się poddaje spienianiu parowym spieniaczem.

Q: Jak zrobić mleko roślinne?
A: Mleko roślinne to w rzeczywistości bardzo prosty napój, w skład którego wchodzi wody i roślinna esencja (orzechy, płatki owsiane, ryż) oraz dodatki do wyboru, m.in. daktyle bądź inny słodzik. Patrz – nasze przepisy.

Q: Czy mleko roślinne jest zdrowsze niż mleko zwierzęce?
A: Mleko roślinne jest lepsze od mleka krowiego, jeśli chodzi o środowisko. Produkty pochodzenia roślinnego są mniej obciążające dla środowiska niż produkty pochodzenia zwierzęcego. Jakość mleka roślinnego jest bardzo zróżnicowana, jeśli chodzi o składniki odżywcze. Niektóre zawierają praktycznie taką samą ilość witamin i minerałów jak mleko krowie; innym nie udaje się. W razie uczulenia na laktozę mleko roślinne jest lepszą opcją niż mleko zwierzęcego pochodzenia.